Het troebele reilen en zeilen van Walter Vanhees, bijna-uitgever van gratis havenbladen
Uitgever Walter Vanhees is een kei in het opstarten van gratis havenmagazines. Alleen vergeet hij al meer dan een jaar zijn facturen te betalen. “Ik wacht op een financiële injectie van mijn geldschieter ‘de Guy'”, is zijn steeds weerkerende excuus. “Aan Walters reputatie veeg ik mijn gat”, repliceert Vanhees’ geldschieter Guy Paul Hermans, de zelfverklaarde machtigste man van Antwerpen. “Als ik tegen mijn vrienden zeg: ‘Pak hem’, dan pakken ze hem.”
Eind 2007. Op de site van de journalistenbond verschijnt een vacature voor freelancejournalisten voor het spiksplinternieuwe tijdschrift Portus-Magazine. Uitgever Walter Vanhees ontvangt een aantal geïnteresseerden in Café Hopper op het Zuid in Antwerpen, waar hij zijn concept uit de doeken doet. Portus-Magazine moet een gratis tijdschrift worden dat volledig in het teken zal staan van de Antwerpse haven, volgeschreven door ervaren beroepsjournalisten, met kwaliteitsvolle foto’s. Het maandblad zal zijn inkomsten halen uit reclame van, en vacatures voor grote havenbedrijven. Portus zal verdeeld worden in de havenbedrijven, en op strategische plaatsen in en rond Antwerpen. Vanhees vertelt dat hij een freelance grafisch vormgever is die al jaren met het idee voor een haventijdschrift in zijn hoofd zit en dat hij nu een solide, betrouwbare geldschieter gevonden heeft die zijn droom wil helpen waarmaken. Hij belooft een faire vergoeding en drukt erop dat hij zijn facturen op tijd zal betalen, want hij ergert zich blauw aan slechte betalers. Heel wat freelancers –zoals ondergetekende – zien brood in de plannen van Vanhees en beginnen ijverig te interviewen, schrijven en fotograferen.
Februari 2008. In Het Laatste Nieuws en in de Gazet van Antwerpen kondigt Walter Vanhees de nakende geboorte van zijn nieuwe tijdschrift aan. “Er is nood aan een bindend medium dat de havengemeenschap ondersteunt”, zegt hij lichtjes gezwollen. “Het is onze bedoeling om met dit gemeenschapsblad de overheden, de bedrijven en bovenal de werknemers te bereiken. Portus wil een ode zijn aan de diversiteit in de haven.” Vanhees beweert ook nog dat hij de steun en medewerking heeft van grote bedrijven zoals onder andere Katoen Natie, Monsanto en BASF.
Dinsdag 1 april 2008. Het eerste nummer van het spiksplinternieuwe tijdschrift Portus-Magazine ligt op grote stapels bij een aantal bedrijven in de Antwerpse haven. Totale oplage: 16.000 exemplaren. Het maandblad prijst zichzelf aan als “het gratis gemeenschapsmagazine voor de Vlaamse havenregio”, pakt uit met een interview met de Vlaamse minister-president Kris Peeters, stukken over mobiliteit in en om de Antwerpse haven en foto’s van gerenommeerde fotografen. In zijn voorwoord schrijft uitgever Walter Vanhees: “De haven leeft en dat willen we in Portus-Magazine vatten. We kennen een divers publiek, van dokwerker tot logistiek directeur, allen moeten hun gading vinden in óns gratis havenblad. Een bloeiende havengemeenschap verdient haar eigen magazine.”
De medewerkers sturen hun eerste facturen naar Qui Vive bvba, de vennootschap van Vanhees, en werken naarstig verder aan hun opdrachten voor Portus nummer 2.
Maar Portus 2 zal nooit verschijnen. Want Vanhees betaalt geen enkele factuur, ook niet die van de drukker. Er worden aanmaningen geschreven. Vanhees belooft dat hij ‘snel’ zal betalen zodra zijn geldschieter geld gestort heeft. Er worden aangetekende brieven verstuurd. “Alles komt in orde. Er zijn een paar probleempjes met mijn financier, ‘de Guy’ uit Luxemburg.” Er worden advocaten en deurwaarders ingeschakeld. Onder zware druk stort hij her en der een klein voorschot. Er wordt met dagvaarden gedreigd. Vanhees reageert niet en verdwijnt spoorloos van de aardbodem. Bijna niemand ziet één cent. Na een aantal maanden leggen de meeste medewerkers zich daarbij neer, want dagvaarden kost tijd en geld en een kei kun je niet stropen.
Een jaar later…
Maart 2009. De website www.werkaandehaven.be gaat in cyberspace, waarop ene Walter Vanhees fier de nakende geboorte aankondigt van een nieuw gratis tijdschrift. ‘Werk aan de haven’ zal volledig in het teken van de Antwerpse haven staan. De inkomsten zullen komen uit reclame van, en vacatures voor grote havenbedrijven. Het tijdschrift zal in een oplage van 200.000 exemplaren huis aan huis verspreid worden op de Antwerpse linker- en rechteroever. Omdat het crisis is, biedt Vanhees 20% korting aan al wie in het blad wil adverteren. “Honderdduizenden lezers, eerlijke tarieven, redactionele ondersteuning en een uniek, eigentijds concept!”
“Ik schrok me een hoedje toen ik die website zag”, zegt Ellen van Engelen, illustratrice en een van de gedupeerde Portusmedewerkers. “In een colère ben ik hem op zijn kantoor in een poepchique bedrijvencentrum in de Sint-Elisabethstraat 38a in Antwerpen gaan opzoeken. Voor de deur stond een auto met het logo van Portus-Magazine. Vanhees deed erg zielig. Hij vertelde me dat zijn geldschieter hem in de steek gelaten had en dat hij allerlei uitzendbaantjes moest doen om rond te komen. Ik vroeg hem hoe hij dan toch al blijkbaar anderhalf jaar een kantoor kon huren. ‘De huur wordt door mijn geldschieter betaald’, zei hij. Hij weigerde om me de naam van die man te geven. Walter beweerde dat ‘Werk aan de haven’ in het najaar zou verschijnen, en dat hij ons dan allemaal ging terugbetalen.”
De Guy uit Luxemburg
Walter Vanhees’ geldschieter heet Guy Paul Hermans, een geboren en getogen Antwerpenaar die woont en werkt in Luxemburg stad. Vanuit de Route d’Arlon 72 runt Hermans de naamloze vennootschap Hermaco. Hij noemt zichzelf een van de machtigste mannen van Antwerpen. “Ik stam uit de oudste industriële familie in Antwerpen, die in 1405 begonnen is met een brouwerij”, zegt hij. “Hugo Rombouts van de koffiebranderij is mijn neef. Bernard Van den Bogaert, baas van brouwerij De Koninck, is familie van mij. Ik ben ook de markgraaf van Antwerpen. Macht genoeg dus. Mijn grootvader is in 1933 naar Luxemburg verhuisd, puur en alleen voor wat ‘je-weet-wel-wat’. Pas op, alles gebeurt hier officieel. De patenten op de plastic filters van Rombouts zijn in onze handen, net als het recept van De Koninck. We betalen hier veel minder belastingen. Dat is de reden waarom ik in Luxemburg zit. Maar bijna elk weekend vind je me in Antwerpen: ik heb er een appartement met zicht op ’t Scheld.”
U bent dus de geldschieter van Walter Vanhees?
Hermans: “Holahola… (lacht) Walter Vanhees heeft mij gecontacteerd om deuren voor Portus-Magazine te openen in de haven van Antwerpen en in de Antwerpse industrie. Ik heb dat ook gedaan zodat hij een eerste nummer kon uitgeven. Hij moest uiteraard op zoek naar sponsoring, maar dat is een dikke flop geworden. In dat eerste boekske stond alleen reclame voor De Koninck en voor Rombouts. Het tweede nummer heeft de drukker niet afgeleverd.”
Omdat hij niet betaald werd?
“Walter moest daar voor zorgen en dat is niet gebeurd. Hij heeft de vennootschap Peperbos bvba van mij mogen kopen voor 3.000 euro. Hij heeft er Qui Vive bvba van gemaakt, maar er nooit voor betaald. Ik heb wel zijn notariskosten voorgeschoten en nog een paar andere dingen voor in totaal 7.000 euro. Ik heb met Qui Vive niets te maken, al heb ik nu wel regelmatig last van deurwaarders en mensen die bij mij komen aankloppen voor hun geld. Zo heeft iemand onlangs op een zaterdag zonder zich te generen naar mijn privéadres in Luxemburg gebeld. Als ik die kerel tegenkom, wring ik hem zijn nek om. Ik zal erachter komen wie het is, want mijn broer is de baas van Europol in Wenen. Ik was niet thuis; hij had mijn vrouw aan de lijn. Ze was razend. Hij heeft de naam Vanhees laten vallen. Ik heb spijt dat ik niet meer over de macht van mijn voorvaders beschik, zij waren bij de Vierschaar en bedienden de guillotine. Maar ik haal die gast eruit.”
U betaalt de huur voor het kantoor van Qui Vive?
“Dat kantoor in Antwerpen wordt gehuurd door mijn firma Hermaco, Hermans and Co International. We hebben daar geen zetel, maar er zitten wel drie andere firma’s van mij. Ik stel dat kantoor gratis ter beschikking van Walter Vanhees.
“Kijk, ik heb in het begin een aantal dingen betaald. Ik heb tegen Walter gezegd: ‘Ik zal je 30.000 euro geven zodat je kunt opstarten.’ Maar dat was wel onder voorwaarde dat er ook iets voor gedaan werd. Een boekske laten drukken, allemaal goed en wel, maar dan geen reclame ronselen om de kosten te betalen… Ik bezit wereldwijd 71 bedrijven, met meer dan 6000 mensen in dienst, ik ben niet degene die gemolken wordt. Ik heb tegen Walter gezegd: ‘Er komt geen cent meer in zolang je niet vooruit gaat.’ Ik heb ook geld van hem tegoed. Alles wat ik in Qui Vive gestoken heb, heb ik tegoed.”
U weet toch dat Vanhees bijna niemand betaald heeft?
“Ik weet niet wie hij wel of niet betaald heeft. Iedereen moet een beetje geduld hebben. Wie geduld heeft, zal er wel bij varen. Want Walters idee is goed. Hij wou met vacatures beginnen, en ik zei hem: ‘In die vijver vissen er al genoeg. Reportages over de haven zonder reclame mag je vergeten. Concentreer je op de haven, want linker- en rechteroever komen niet overeen.’ Ik ken Fernand Huts en veel anderen persoonlijk, ons probleem is altijd hetzelfde: dat verschil tussen linker- en rechteroever. Wij als ondernemers vegen daar carrément ons kas aan. Ik heb Vanhees ervan overtuigd om van Portus-Magazine een krantje te maken dat in alle bussen op linker- en rechteroever gepost zal worden, waar vacatures in zullen komen, maar ook – en dat is overeengekomen met de Antwerpse havenondernemers – waarin telkens bepaalde zaken van de haven toegelicht worden. De artikels die indertijd voor Portus geschreven zijn, kunnen terug gebruikt worden. Begin oktober, als de crisis wat geluwd is, schiet Walter opnieuw in gang en verschijnt ‘Werk aan de haven’. Ik heb zelfs Kris Peeters achter mij staan om hetzelfde te doen voor Gent en Zeebrugge (navraag leert dat Kris Peeters nog nooit van Guy Paul Hermans gehoord heeft – JS). Daarna Rotterdam. Daar zitten overal Antwerpenaars, families die nooit op de voorgrond komen. Kent u de fameuze Twintig van Antwerpen? Dat zijn de twintig families die eigenaar zijn in de haven. Ik heb zelf schepen die rond Europa varen. Zes coasters van 15.500 ton.
“Ik heb nu iemand bij Walter gezet om contacten te leggen. Want Walter heeft precies schrik om de telefoon te pakken. Ik ga hem met zijn rug tegen de muur zetten, zodat hij wel moet bewegen. Zolang je zo iemand de hand boven het hoofd houdt, blijft hij slapen. Er komt in oktober iets uit, en daar zal geld van binnenkomen. Op het moment dat de zaak bewijst dat ze vooruit kan, schiet ik extra geld voor. U moet weten dat ik op dit moment al 366.000 euro kwijt ben aan charels zoals Vanhees.
“Ik heb terug bepaalde deuren voor Walter opengedaan. Ik heb betaald zodat hij toegang krijgt tot de database van de bedrijfsleiders van de haven. Ik blijf er achter staan omdat ik mijn geld terug wil, en uit eerlijkheid tegenover de mensen die indertijd met hem in zee gegaan zijn. Hij zal aan iedereen tot de laatste cent met intresten betalen. Op het moment dat ik zie dat het lukt – hij heeft nog een hele zomervakantie tijd – komt alles goed. Ik heb er ondertussen voor gezorgd dat hij via een uitzendkantoor geld heeft om te eten. Hij werkt nu links en rechts in banken.”
Hoe raakt Vanhees ooit aan advertenties? Is zijn reputatie in havenmiddens niet om zeep?
“Aan Vanhees zijn reputatie veeg ik mijn gat. Ik kom zelf nooit op de voorgrond. Als ik tegen mijn vrienden zeg: ‘Pak hem’, dan pakken ze hem. Als hij beweegt, zal ik hem steunen.”
‘We zullen doorgaan’
Bij het Antwerpse Havenbedrijf hebben ze nog nooit van Guy Paul Hermans gehoord. “Geen enkele havenondernemer kent hem”, zegt woordvoerder Kurt Tuerlinckx. “Walter Vanhees kennen we dan weer wel. Vorig jaar heeft hij geprobeerd om ons te betrekken bij Portus-Magazine. We waren vrij enthousiast over de inhoud, maar een tweede nummer hebben we nooit zien verschijnen. Onlangs heeft hij ons zijn plannen met ‘Werk aan de haven’ uit de doeken gedaan en ons een dummy van het tijdschrift getoond. We vonden zijn concept interessant, maar wachten toch liever nog even af.”
Walter Vanhees zelf beweert niet zwaar te tillen aan de dreigende uitspraak van ‘geldschieter’ Guy Paul Hermans dat hij hem door zijn vrienden zal laten ‘pakken’. “Ik heb goeie contacten met Hermans en die wil ik niet opblazen. Hij heeft relaties op hoog niveau. Hij heeft de haven van Antwerpen gemaakt tot wat ze nu is.”
Maar hij geeft u geen cent.
Vanhees: “Ik heb een aandeel in Qui Vive en de andere aandelen zijn eigendom van een dochterfirma van Hermaco. Voor de rest wil ik over onze afspraken niets kwijt. Mijn droom is vorig jaar flink fout gelopen. Ik heb de combinatie om een redactie in goede banen te leiden en de financiering rond te krijgen, zwaar onderschat. Ik heb twee opties: er de brui aan geven, of er verder voor blijven knokken. Ik kies voor het laatste. Als het lukt, zal mijn geldschieter me steunen. Aan ‘Werk aan de haven’ schrijven geen beroepsjournalisten mee. De input gebeurt op vrijwillige basis. De kosten liggen daardoor veel lager. Er zullen ook de nodige garanties moeten zijn vooraleer ik naar de drukker stap.”
Bij de drukker van Portus kunt u niet meer terecht, want die heeft nog geld van u tegoed.
“Dat ligt in proces. Ik heb zelf die drukker gedagvaard. Ik wil daar niet verder op ingaan.”
U hebt tot hiertoe amper iemand betaald en uw geldschieter stopt u geen euro toe. Toch gaat u door?
“Het is een moeilijk kluwen. De enige manier om dat te ontwarren, is doorgaan. Dan zal ik iedereen wel kunnen betalen. Als ‘Werk aan de haven’ mislukt, gaan de boeken gewoon toe en ziet niemand zijn geld.”
©jan@janstevens.be