“Op kaal worden rust een groter taboe dan op seks”
Jules Smedts is Vlaanderens meest gerenommeerde haarwerkspecialist; Coen Gho is Nederlands succesvolste haardokter. Hun levenswerk: kalende beroemdheden en gewone medemensen van nieuw haar voorzien. De ene met een kwaliteitsvolle pruik, de andere met haarstamceltransplantatie. “Alle mannen en vrouwen raken hun pruik beu”, vindt Gho. “Haarstamceltransplantatie wordt rooskleuriger voorgesteld dan het is”, zegt Smedts.
Jules Smedts, ambachtelijk haartovenaar – “Vrouwelijke BV’s pakken liever met hun borstvergroting uit dan met hun haarwerk”
Haarwerken Smedts in Boom ziet er op het eerste gezicht uit als een doodgewoon kapsalon. Net alsof al wie er naar binnen stapt, vast van plan is er zijn haar te laten knippen. Dat is alleen voor sommige klanten gedeeltelijk waar. De meeste bezoekers komen hier niet voor een permanent of kleurspoeling, maar zijn hun kaalheid moe en verlangen naar een bos golvend nieuw haar.
“Mijn vader opende de zaak op dit adres in 1937”, zegt haarwerkspecialist Jules Smedts (65). “Toen was het nog echt een heel gewoon kapsalon. Begin jaren zeventig bouwde ik het om tot een volwaardig haarwerkbedrijf.”
Jules is net als zijn vader François kapper van opleiding. “Vader voerde pruiken in uit Duitsland, maar ik vond die lelijk. Ik ging op zoek naar beter materiaal, trok op prospectie naar Azië en trof er een uitgebreid aanbod aan kwaliteitsvol mensenhaar aan. De perfecte grondstof voor onze haarwerken.”
Jules haat het woord ‘pruiken’. “Dat klinkt verschrikkelijk denigrerend. Mensen hadden het vroeger meesmuilend over een ‘toupet’ of een ‘perruque’. Ik spreek altijd over ‘haarwerken’.”
Een man of vrouw met duidelijk zichtbaar een pruik op, is geen gezicht.
Jules Smedts “Van zodra je kan zien dat iemand een haarwerk draagt, is het een slecht product. Maar ik ben er zeker van dat ook in jouw kennissenkring mensen al jaren een haarwerk dragen zonder dat jij er ooit iets van gemerkt hebt. Helmut Lotti was zeventien jaar klant bij ons. Niemand wist dat. Niemand had door dat hij een haarwerk droeg. Als je een foto van de huidige Helmut ziet, lijkt hij toch verdacht veel op Vladimir Poetin? (lacht) Toen Lotti nog onze haarwerken droeg, had hij succes. Hij hertrouwde met zijn derde vrouw, zij vond dat hij zijn haarwerk moest afzetten en veranderen van repertoire. Sindsdien hoor je amper nog iets van hem.”
Zitten er veel BV’s onder uw cliënteel?
Smedts “Toch wel. Veel BV’s willen niet met hun kaalheid in de openbaarheid komen. Over hen mag ik niets zeggen; dat is mijn biechtgeheim. Ik praat alleen over degenen die er zelf voor uitkomen of wier ‘geheim’ ooit de pers gehaald heeft. Ex-wielrenner Johan Museeuw is hier klant. Het is nu een tijdje geleden dat ik hem ontmoet heb; hij soigneert zijn haarwerk zelf. In 2012 beweerde Danny Fabry tegen een journalist van Dag Allemaal dat hij een haartransplantatie had ondergaan in Nederland. Die journalist belde me: ‘Zou het kunnen dat Danny Fabry’s nieuw haar van over de grens komt?’ Ik viel bijna van mijn stoel van verbazing. ‘Danny is al meer dan twee jaar klant bij ons. Hij heeft helemaal geen transplantatie gehad.’ Tot dan had niemand gezien dat hij een haarwerk droeg, zelfs zijn eigen familieleden hadden het niet door. Het was dus vakwerk. ‘Ik draag een haarwerk’, klonk blijkbaar als een grotere schande dan: ‘Ik heb een haartransplantatie ondergaan.’ Nadien is Danny zich komen verontschuldigen.”
Rust er sowieso een groot taboe op kaal worden?
Smedts “Ja, een groter taboe dan op seks. Mensen vinden het lastig om te vertellen wat ze allemaal in bed uitspoken, maar ze vinden het nog veel lastiger om over hun kaalheid te spreken. Vraag maar eens aan een kalende jongen van een jaar of vijftien wat hij daarvan vindt. Als je met een volle haardos gezegend bent, is het makkelijk om stoer te verkondigen: ‘Mij zou het niet storen om kaal te worden.’”
Kaalgeschoren mannen kunnen toch ook sexy zijn?
Smedts “Natuurlijk zitten er knappe koppen tussen die kerels met een volledig kaalgeschoren hoofd. Maar al die andere kale heren die door moeder natuur niet gezegend zijn met een mooi gezicht, hebben wél een gigantisch probleem. De blikken van de dames verraden dat ze hen helemaal niet sexy vinden. Wij hebben een van onze klanten zelfmoord weten plegen; kaal worden had hem in een zware depressie geduwd.”
Zijn kaalheid was uitgegroeid tot een obsessie?
Smedts “Bij veel mensen is dat zo. Ook sommige van onze klanten hebben een dwangneurose ontwikkeld en zijn gefixeerd op hun haar. Net zoals er mensen zijn die de deur van de plastisch chirurg platlopen en hun lichaam laten verbouwen terwijl dat niet nodig lijkt. Je kunt met hen daarover uren discussiëren.”
U gaat die discussie aan en probeert uw gefixeerde klanten op andere gedachten te brengen?
Smedts “Kijk, ik vind het tof dat mensen die een probleem met hun haar hebben, de weg vinden naar Haarwerken Smedts. Ik heb nu 150 mensen in dienst; in Europa is dit het enige haarwerkbedrijf op dit niveau. Als iemand langskomt, geef ik hem of haar altijd een deskundige uitleg. ‘Ofwel kiest u voor ons haarwerk, ofwel voor een transplantatie.’ Van zodra iemand een afspraak maakt, geeft hij te kennen dat hij een probleem heeft. Wie kaal wordt en zich daarbij neerlegt, belt ons niet. Wij zijn er voor die grote groep voor wie kaalhoofdigheid wél problematisch is. 35% van alle mannen neigt naar kaalheid. Minstens de helft daarvan raakt daardoor in de miserie. Die mensen moéten wij helpen. Waarom denkt u dat zoveel bekende Vlamingen klant bij ons zijn? Ik vind het eerlijk gezegd bizar dat ze er niet over willen getuigen. Vrouwelijke BV’s pakken nog liever met hun borstvergroting uit dan met hun haarwerk.”
De BV’s komen hier langs de achterdeur binnen?
Smedts “Hoe weet jij dat? (lacht) We hebben ook aparte cabines voor hen, waar ze in alle discretie hun haarwerk kunnen laten verzorgen. Al stoppen we onze klanten liever niet in een donker hoekje. Een paar jaar geleden hebben we de zaak verbouwd en nu zitten mensen met identieke haarproblemen als ze dat willen samen in een ruimte. Ze beginnen met elkaar te praten en vinden zo begrip en steun.”
Wat vindt u van de haartooi van Donald Trump?
Smedts “Hij heeft een heilige schrik om zijn haar te verliezen. Hij draagt het van achter naar voor en kamt het van de ene zijkant naar de andere. In werkelijkheid is hij zo kaal als een biljartbal. Zijn haarconstructie spuit hij vol lak waardoor hij urenlang op zijn hoofd kan staan zonder om te vallen. Als hij uit zijn bed komt, hangt zijn haar tot op de schouders. Hij zou beter eens via Haarwerken Smedts passeren.”
In de kamer hiernaast zag ik op een tafel een verzameling dunne plastic doorzichtige halve voetballen, met daaraan vastgeniet plukken haar.
Smedts “Dat zijn de schedelvormen van klanten met stalen van hun echt haar. De vormen zijn even groot als hun kale plek en zijn de basis voor de microdunne kunsthuid waar hun haarwerk op bevestigd zal worden. Als je een haarwerk nodig hebt, kijken we eerst naar het resterende haar. We maken foto’s en houden er rekening mee bij de productie. Als de schedel helemaal kaal is, kleven we het haarstuk vast met medische pleisters. Als er nog haar is, verweven we het haarstuk ermee. Met je nieuwe haar kan je slapen, zwemmen, douchen.”
Dat nieuwe haar is mensenhaar?
Smedts “Ja. In één kilo mensenhaar van 45 cm lengte kruipt ontzettend veel werk, zoals selecteren, ontkleuren en opnieuw kleuren. Voor zo’n pakketje betalen wij ongeveer 1500 à 1800 euro. Korter haar kost ons 800 euro. Voor een haarwerk voor mannen gebruiken we gemiddeld 150 gram; voor vrouwen schommelt dat rond de 300 gram. Een haarwerk wordt volledig met de hand gemaakt en is dus zeer arbeidsintensief.”
Waar komt dat mensenhaar vandaan?
Smedts “China, India, Spanje, Moldavië… Haarfabrikanten verzamelen het bij kappers en bij mensen die hun haar afsnijden om een centje extra te verdienen. Bij de Indische hindoes is het afscheren van hoofdhaar onderdeel van hun rituelen. Al die bergen haar worden vervolgens op kwaliteit geselecteerd en in aparte partijen verdeeld. Ik reis zelf regelmatig de wereld rond om het meest kwaliteitsvolle haar uit te kiezen. Ik voel de kwaliteit aan de dikte en de zachtheid. Kennis die ik in de loop der jaren heb opgebouwd.”
Hoeveel betaalt de klant voor zijn haarwerk?
Smedts “1500 à 1800 euro, afhankelijk van de grootte van het stuk en de lengte van het haar. Als je een doktersbriefje hebt, krijg je van het ziekenfonds 180 euro terug.”
U biedt ook haartransplantaties aan?
Smedts “Ja, maar die zijn maar geschikt voor vijf procent van alle kalenden. De kale plekken mogen niet te groot zijn. Bij een transplantatie verplaatsen we haar van de achterkant van het hoofd naar boven. Haar van de achterkant is immuun voor uitval. De wortels zijn anders gestructureerd. Daarom houden kaal wordende mannen altijd een rand haar over.”
Groeit het verwijderde haar terug?
Smedts “Nee. Eens de wortel is weggenomen, komt er niets in de plaats. Op één dag kunnen we tot zesduizend haren transplanteren. We hebben daar een chirurg voor in dienst. Een transplantatie lukt altijd, maar als het resterende hoofdhaar dat je nog bezit, ook begint uit te vallen, ben je terug bij af.”
Coen Gho ontwikkelde haarstamceltransplantatie. Hij verwijdert niet het gehele haarwortelzakje, maar alleen een klein deel dat stamcellen bevat. Daardoor blijft volgens hem het haar aan de rand intact.
Smedts “Ik vrees dat die transplantatie rooskleuriger wordt voorgesteld dan ze is. Als ze echt zou werken, was ik daar wel als eerste van op de hoogte. Het is heel simpel: met een kaal hoofd kun je honderd jaar worden, met kanker niet. Er worden dus miljarden in onderzoek naar kanker en naar levensbedreigende ziektes gepompt, maar niet in onderzoek naar haaruitval.”
Voor vrouwen is kaal worden een nog groter probleem dan voor mannen?
Smedts “Ja. Ons cliënteel bestaat uit 35 procent vrouwen en 65 procent mannen. Veel van onze vrouwelijke klanten hebben dun haar of verliezen hun haar door chemotherapie. We raden kankerpatiënten aan om voor de start van hun behandeling langs te komen. Dan kunnen we voor hen een haarwerk maken dat er identiek uitziet als hun echte haar. We helpen ook brandwondenpatiënten en mensen die hun haar kwijtgeraakt zijn door een ongeluk.”
Bestaan er haargroeimiddelen die helpen?
Smedts “Er is niets dat helpt. Alleen de grote farmabedrijven worden daar rijk van. Ooit gooiden ze Minoxidil op de markt: een geneesmiddel tegen de hoge bloeddruk dat als bijeffect heeft dat er een fijn donslaagje begint te groeien als je het op je hoofd smeert. Het product stimuleert haartjes die nog niet afgestorven zijn om even hun kopje boven te steken. Een flacon kost handenvol geld en per maand heb je er drie nodig. Behalve tijdelijk wat dons, levert het geen blijvend resultaat op. Al die wondershampoos houden je haar misschien wel gezond, maar doen het niet groeien. In het beste geval zorgen ze voor een beetje uitstel, maar als haaruitval in je genen zit, word je vroeg of laat toch kaal.”
Coen Gho, hightech haartovenaar – “Als je kaal wordt, moet je naar Coen”
Dokter Coen Gho (49) helpt in zijn haarklinieken in Maastricht, Amsterdam, Londen, Cap d’Antibes en Jakarta kalende prinsen, koningen, emirs, sjeiks, artiesten, politici en voetballers zoals Wesley Sneijder aan een dos vers haar. Samen met de Rotterdamse professor dermatologie Martino Neumann ontwikkelde hij de haarstamceltransplantatie. Gho bouwde zijn hypermoderne Hair Science Institute in Maastricht ondergronds, onder een schitterend historisch pand aan de rand van de stad. Een aparte celebrity-ingang is er niet. “In dit gebouw zijn ook nog andere praktijken gevestigd, zoals bijvoorbeeld een osteopaat. Bekende mensen kunnen hier net zo goed voor hun spataders langskomen, als voor hun pijnlijke rug.”
Het eerste waar u naar keek toen ik daarnet uw kantoor binnenstapte, was mijn kapsel.
Coen Gho “Ja, want je kapsel is nu eenmaal je visitekaartje. Onze haartooi bepaalt waar medemensen ons mee associëren. Maar ook een man met een volledig kaalgeschoren schedel, strak in het pak, kan heel mooi zijn. Ik mag er niet aan denken dat onze kaalhoofdige televisiepresentator Humberto Tan hier morgen voor de deur staat met de vraag hem terug haar te bezorgen. Al hebben de meeste andere burgers toch liever wat meer haar.”
U bent een wetenschapper met een gevulde haardos. Waar komt uw persoonlijke fascinatie voor haar vandaan?
Gho “Ik heb geneeskunde gestudeerd en specialiseerde me in dermatologie. Mijn toenmalige hoogleraar in Rotterdam had ‘haar’ als hobby. In 1991 zei hij me: ‘Niemand weet iets over haar.’ Er was ook niemand in geïnteresseerd, want kaalheid is niet dodelijk. Ik heb toen meegewerkt aan een studie over de werking van Minoxidil. Dat onderzoek resulteerde in het eerste officieel geregistreerde middel tegen haaruitval. Als je het op je hoofd smeert, krijg je echt donshaar. Daarna heb ik me verder verdiept in de wetenschappelijke studie van haar. Ik specialiseerde me in tissue engineering, in het kweken van cellen. Stamcelonderzoek is nu heel hip, maar wij waren echte pioniers.”
In dat stamcelonderzoek zijn toch heel wat charlatans actief?
Gho “Veel artsen die nu stamceltherapie aanbieden, zijn kwakzalvers. Ze klooien maar wat aan, halen ergens stamcellen weg en injecteren ze in het hart of de hersenen waar ze helemaal niet thuishoren. Dé basisregel bij stamceltherapie is: plant ze nooit op plaatsen waar ze niet thuishoren. Want dan eindig je in ellende. Ik haal een heel klein stukje van de haarwortel aan de achterzijde van het hoofd weg. In dat kleine stukje zitten voldoende stamcellen om nieuwe haargroei op te wekken. Ik stop die cellen een paar uur in wat je ‘kunstmest’ zou kunnen noemen, en stop ze vervolgens terug in de voorkant van het hoofd, waar ze óók horen te zitten. Die ingeplante stamcellen groeien in negen maanden tijd uit tot nieuwe haartjes. Bij een traditionele haartransplantatie wordt de hele haarwortel weggehaald, wat voor littekens zorgt. Bij onze therapie is dat niet zo. Je ziet er niets van. We hebben talloze celebrities, muzikanten en royals behandeld. De meesten staan er liever niet mee in de belangstelling, maar ze zijn wél allemaal uiterst tevreden. Ze kunnen zich het ook niet permitteren dat de achterzijde van hun hoofd vol littekens staat.”
Uw haarstamceltransplantatie werkt altijd?
Gho “Ja, altijd. In principe kan een ‘man met een hoefijzer’ via onze transplantatie terug een normaal kapsel aangemeten krijgen.”
‘In principe’?
Gho “We bespreken altijd eerst wat bij iemand past. Het doel van een haartransplantatie is niet: hoe maak ik het nieuwe kapsel zo vol mogelijk, maar wel: hoe maak ik het zo natuurlijk mogelijk? Voor een man van zestig is het niet echt natuurlijk om de volle lange manen te kweken die hij op zijn 18e had. De inhammen moet bewaard blijven en bovenaan mag het best wat dunner zijn dan aan de zijkanten.”
U staat ondertussen bekend als de dokter die zowat heel bekend Nederland nieuw haar bezorgde.
Gho “Ik heb ook veel bekende Vlamingen behandeld. Dat groeit vanzelf: de ene beroemdheid maakt reclame bij de andere. ‘Als je kaal wordt, moet je naar Coen.’ Ze geven dan mijn gsm-nummer door en ik vind dat niet erg. We staan nu allemaal verwonderd te kijken naar wat een man als Donald Trump met zijn haar uitspookt, maar er zijn heel wat beroemdheden die net als Trump hun haar van de ene naar de andere kant over hun kale hoofd draperen. Iedereen denkt dat Emile Ratelband, de positiviteitsgoeroe van ‘Tsjakkaa!’, altijd heel veel haar gehad heeft. Dat was vroeger niet zo, hij camoufleerde het alleen heel goed, stukken beter dan Trump. Emile is bij ons in behandeling geweest en heeft nu terug een normaal kapsel.
Zo’n beroemdheid komt samen met zijn haarstylist bij mij, we ontwarren dat kapsel en merken pas dan hoe kaal de man in werkelijkheid is. Vervolgens geef ik hem nieuw haar. Op het einde van de rit heeft niemand iets gemerkt.
Zelfs veel naaste medewerkers weten niet welke beroemdheden bij mij in behandeling geweest zijn. De celebrities eisen absolute discretie en ze hebben overschot van gelijk. Ik heb dan nog eens het grote voordeel dat ik beroemdheden niet herken. In onze kliniek in Londen vroeg ik aan zo’n celebrity: ‘Wat is uw beroep?’ Waarna die man niet meer bijkwam van het lachen. ‘Herkent u mij niet?’ ‘Nee, ik zou begot niet weten wie u bent.’ (lacht) Al blijven niet alle celebrities anoniem; zanger en presentator Gerard Joling kwam er wel op tv in primetime voor uit dat hij hier behandeld is. Ik ben hem daar zeer dankbaar voor, want dat heeft onze kliniek een flinke boost gegeven.”
U laat u niet uit het lood slaan door een prins of koning op uw behandeltafel?
Gho “Nee. Ik heb een heel simpel motto: ik behandel iedereen zoals ikzelf behandeld wil worden. Eens die onmetelijk rijke mensen op de stoel zitten, gedragen ze zich perfect normaal. Sommigen zijn óók bang voor de naalden. (lacht) Zo was er die stoere American football-speler, een beer van een kerel, ik liet hem de naald zien en hij viel flauw. (lacht)”
Komen er veel vrouwen op consultatie?
Gho “Steeds meer. Ongeveer veertig procent van alle vrouwen krijgt vroeg of laat met haaruitval te maken. Bij de mannen is dat tachtig procent. Dames camoufleren hun kale plekken soms heel vernuftig. Dan denk ik: ‘Waarom komt die mevrouw bij me langs?’ Ze lijkt een schitterend kapsel te hebben, tot ze me de kale plek toont. Ik wijs haar er dan wel op dat ze een behandeling alleen voor zichzelf moet starten en niet voor haar vriendinnen. ‘Want u verstopt uw kaalheid op voortreffelijke wijze.’”
U hebt geen bezwaren tegen pruiken of haarstukjes?
Gho “Nee. Voor wie een gigantische haarbos ambieert, is een kwaliteitspruik zelfs ideaal. Maar bijna alle mannen en vrouwen raken op een bepaalde leeftijd die pruik beu. ‘Ik wil dat ding niet meer.’ Elke avond zet je die pruik af en word je ermee geconfronteerd. Onlangs behandelde ik een jongen van 35 die al verschillende haarwerken geprobeerd had. Hij kon niet naar de sauna of met zijn kinderen stoeien en hij was dat spuugzat. Ken je Finasteride? Dat is een medicijn tegen prostaatvergroting dat als bijwerking heeft dat het haaruitval stopt. Nu wordt dat als Propecia en Proscar ook voorgeschreven voor jonge mannen om hun haaruitval zoveel mogelijk af te remmen. Dat zijn momenteel de beste middelen tegen haaruitval, alleen hebben ze soms vervelende bijwerkingen.”
Zoals?
Gho “Impotentie. Daar zit je als man niet echt op te wachten. (lacht) Elke manier van haartransplantatie is volgens mij de meest natuurlijke weg om je haar te herstellen. Bij brandwonden worden al jaren stukjes gezonde huid naar beschadigde plaatsen getransplanteerd. Wij doen eigenlijk net hetzelfde met onze haarstamceltransplantatie: we verplaatsen die stamcellen naar plekken waar haar hoort te groeien. Ik heb als allereerste een brandwondenpatiënt zijn wenkbrauwen teruggegeven. Herinner je je nog de vuurwerkramp in Volendam? Toen heb ik mijn eerste patiënten behandeld.”
Hoe ziet een doorsnee behandeling er bij u uit?
Gho “Die duurt van ’s morgens half acht tot zes uur ’s avonds. Eerst krijg je een kopje cafeïnevrije koffie, dan word je hoofdhuid geschoren en plaatselijk verdoofd. De stamcellen worden er vervolgens uitgehaald. We gaan maar een paar millimeter diep. Een behandeling bij de tandarts is veel erger. Daarna worden de stamcellen op kweek gezet, gaan we lunchen en een paar uur later worden ze op de juiste plek ingeplant. Je vertrekt littekenvrij terug naar huis.”
Negen maanden later heb ik gegarandeerd haar?
Gho “Na negen tot twaalf maanden zie je het eerste haar, waarna het doorgroeit tot kwalitatief goed haar. Een behandeling kost tussen de 4400 en 9000 euro, afhankelijk van het aantal grafts, het aantal haarzakjes, dat verplaatst moet worden. Van één haar maken we nu met stamceltechnologie twee haren, maar we hebben al wetenschappelijk aangetoond dat we van één haar ook vijf haren kunnen maken. Ons ultieme doel is honderd haren van één haar. Zover zijn we nog lang niet, al weet ik zeker dat het mogelijk is.”
U hebt nog bloeiende haarklinieken in Amsterdam, Londen, Cap d’Antibes en Jakarta. U bent ondertussen een heel rijk man?
Gho “Toch niet. Ik rij met een Mercedes uit 2006 met twee deuken in; hij staat hier op de parking. (lacht) Ik doe nog steeds mijn boodschappen in de Lidl en ga met de kinderen naar McDonald’s.”
© Jan Stevens