Stoner

Stoner, John Williams, Lebowski (originele titel: Stoner), vertaling: Edzard Krol, 304 blz., 19,95 euro.

“William Stoner schreef zich in 1910, als negentienjarige, in voor het eerste jaar van de universiteit van Missouri.”

47 jaar duurde het vooraleer Stoner van de Amerikaanse cultauteur John Williams (1922-1994) vertaald raakte. Beter laat dan nooit, want Stoner is fantastisch.

William Stoner slijt zijn dagen als professor Engelse literatuur aan de universiteit van Missouri. “Weinig studenten konden zich hem na afloop van zijn colleges duidelijk voor de geest halen.” Na zijn dood in 1956 wordt hij ook door zijn collega’s snel vergeten. Stoners enige verdienste lijkt te zijn dat “zijn naam de ouderen eraan herinnert hoe ze allemaal zullen eindigen.” Waarna schrijver John Williams in zijn roman de onbeduidende William Stoner in ere hersteld. Op ontroerende en meeslepende wijze vertelt hij hoe de verlegen boerenzoon William door zijn vader naar de universiteit van Columbia gestuurd wordt, waar hij zijn eerste grote liefde ontdekt: de Engelse literatuur. Hoe hij daarna verliefd wordt op het deftige meisje Edith en met haar huwt. Hoe ze samen een dochter krijgen en samen ongelukkig worden.

De bij ons totaal onbekende John Williams was bij leven en welzijn zelf ook professor, maar dan in creative writing. Hij schreef vier romans en ontving voor zijn laatste werk, Augustus (1972), zelfs de National Book Award, Amerika’s meest prestigieuze literaire onderscheiding. Toch brak hij nooit echt door. Misschien lukt dat nu wel, en krijgt hij postuum eindelijk de erkenning die hij verdient.

© Jan Stevens