‘Het interesseert de tabloids niet dat ze mensen naar de verdoemenis schrijven’
De Britse tabloids liggen zwaar onder vuur na de zelfmoord van Caroline Flack en de vlucht van Harry en Meghan naar Canada. “Toch stoppen ze hun vuile gevecht nooit”, zegt Alan Rusbridger, de ex-hoofdredacteur van The Guardian die mediamagnaat Rupert Murdoch op de knieën dwong. “Hun verkoop is het enige wat telt.”
Zaterdag 15 februari pleegde de populaire Britse tv-vedette Caroline Flack (40) zelfmoord in haar flat in Londen. De weken ervoor was ze het favoriete doelwit van de tabloids. Flack presenteerde realityshows als Love Island en X-Factor. Haar tumultueuze relatie met de 27-jarige tennisser Lewis Burton werd door de sensatiepers breed uitgesmeerd. De dag voor kerst schreef The Sun dat Flack haar geliefde een klap verkocht had met een lamp terwijl hij sliep. Als een pitbull beet het blad zich vast in Flacks liefdesperikelen en loste niet meer tot Valentijn. Toen publiceerde het een ‘speciale Valentijnskaart’ met een tekening van Flack die riep: ‘I’ll fucking lamp you!’ Een dag later was Caroline Flack dood.
“De Britse tabloids zijn keihard en houden nooit rekening met de gevoelens van hun slachtoffers”, zegt Alan Rusbridger (66), voormalig hoofdredacteur van The Guardian, de krant die onder zijn bewind het afluisterschandaal bij de inmiddels ter ziele gegane zondagskrant News of the World uitbracht en zo mediamagnaat Rupert Murdoch even in het zand liet bijten. Vandaag is Rusbridger rector van Lady Margaret Hall, een statig college aan de universiteit van Oxford. In zijn knusse kantoor hangt een gewijde stilte. De grote ramen geven uitzicht op de weelderig groene University Parks, waar de rivier Cherwell kabbelt. Van 1995 tot 2015 stond Rusbridger aan het roer bij The Guardian. “Dat was een fascinerende tijd”, zegt hij. “Met Julian Assange, Edward Snowden, het News of the World-schandaal, de martelpraktijken van de CIA… Toch heb ik geen heimwee naar die stresserende periode. Hier in Oxford gaat het er veel relaxter aan toe. Zolang ze me betalen, blijf ik op post. Wat niet wegneemt dat ik nog graag nadenk over de pers én van journalisten hou. Ik ben niet voor niets ook voorzitter van The Reuters Institute for the Study of Journalism aan deze universiteit.”
Ik vermoed dat de inmiddels 89-jarige Rupert Murdoch, eigenaar van wijlen News of the World en The Sun, uw bloed wel kan drinken?
Alan Rusbridger: “Tijdens ons onderzoek naar de telefoonhacks van News of the World werden we meermaals afgedreigd. Rupert Murdochs toenmalige bedrijf News Corporation, het huidige News International, was geen makkelijke tegenstander. Maar het is niet omdat zijn tabloidjournalisten collega’s zijn, dat we ze moesten laten betijen.
“Het eerste spoor naar dat afluisterschandaal kwam eind 2005 per toeval aan het licht. Royaltywatcher Clive Goodman schreef in News of the World een verhaal over de bezeerde knie van prins William. Alleen wisten maar een paar intimi daarvan. De prins diende klacht in en zo kwam aan het licht dat Goodman met de hulp van een privédetective Andrews voicemail had gehackt. News of the World-hoofdredacteur Andy Coulson verontschuldigde zich bij het koninklijk paleis en zei dat Goodman in zijn eentje en zonder zijn medeweten gehandeld had.”
Clive Goodman was zogezegd de rotte appel in de mand?
Rusbridger: “Ja. Hij werd veroordeeld en verdween begin 2007 voor vier maanden in de cel. Andy Coulson nam ontslag bij News of the World en werd woordvoerder van de Conservatieve Partij. Toen David Cameron in 2010 premier werd, benoemde hij Coulson tot zijn directeur communicatie.
“Begin maart 2009 klopte Guardian-journalist Nick Davies op de deur van mijn kantoor. Een bron had hem verteld dat het afluisteren van telefoons van koningskinderen, atleten en beroemdheden bij News of the World schering en inslag was. De politie was op de hoogte, maar greep niet in. Nick begon te spitten en ontdekte dat Murdochs News Corporation 1 miljoen pond aan zwijggeld betaald had aan andere slachtoffers. Rupert Murdoch en co. bleven ontkennen; Nick en zijn collega’s bleven spitten. Op 4 juli 2011 onthulde The Guardian dat News of the World de voicemail gehackt had van het vermoorde 11-jarige meisje Milly Dowler. Adverteerders trokken hun handen af van het blad en dat luidde het begin van het einde in. Coulson werd gearresteerd en op zondag 10 juli verscheen de allerlaatste editie van News of the World. The Guardian pakt als het moet niet alleen justitie, de politie, de regering, het leger en grote ondernemingen aan, maar ook de media.”
Ooit ging u wel samen met Andy Coulson en zijn eveneens in opspraak gekomen voorgangster Rebekah Brooks een nacht op zwier in Londen.
Rusbridger: “Dat was in maart 2003, na een lezing die ik gegeven had op een etentje van de Thirty Club, een businessclub waar hoge piefen uit de reclame- en mediawereld elkaar ontmoeten. Andy was toen al hoofdredacteur van News of the World en Rebekah van The Sun. Ze zaten er samen met Les Hinton, toenmalig voorzitter van News Corporation. Na de lezing raakte ik met hen aan de praat. Ze nodigden me uit om samen nog iets te gaan drinken. Ik dronk toen de hele nacht champagne op hun kosten. (lacht) Andy, Rebekah en Les waren uitstekend gezelschap. We hebben toen heel wat afgelachen. Elf jaar later zat Coulson in de cel, had Hinton ontslag genomen en stond Brooks terecht. Allemaal als gevolg van de berichtgeving in mijn krant. Ik kan trouwens niet geloven dat de andere tabloids zich niet bezondigen aan het afluisteren van telefoons. Mijn gezond boerenverstand zegt me dat ze allemaal in hetzelfde bedje ziek zijn. Alleen kan ik dat niet bewijzen.”
Prins Harry en Meghan Markle namen in januari afscheid van hun koninklijke status en verhuisden met zoontje Archie naar Canada. Een maand later legde Harry op een seminarie in Miami de reden uit: ze konden de voortdurende druk van de tabloids niet meer aan. Hij had zelfs drie jaar therapie achter de rug. Waarna de tabloids schreven dat hij met zijn Miami-speech 1 miljoen dollar cashte. Waar komt die virulente haat van de tabloids voor Harry en Meghan vandaan?
Rusbridger: “Daar is maar één reden voor: exemplaren verkopen. If you want them to read about it, write about it. Sappige verhalen over het Britse koningshuis geven de tabloidverkoop altijd een stevige boost. Daarom blijven ze continu inbeuken op Harry en Meghan. Het interesseert hen niet dat ze zo mensen naar de verdoemenis schrijven.”
Piers Morgan, vroeger journalist en -hoofdredacteur bij verschillende tabloids, presenteert op tv Good Morning Britain. Sinds de aankondiging van de ‘Megxit’ startte Morgan een offensief in tabloid-stijl tegen Harry en Meghan, zowel op Twitter, als in zijn ochtendprogramma. Wat bezielt hem?
Rusbridger: “Exact hetzelfde als de tabloids: zijn kijkcijfers opdrijven door de controverse te blijven voeden. Zo drijft hij ook zijn eigen prijs op. De manier waarop hij voortdurend Harry en Meghan aanvalt, lijkt sterk op pestgedag. Net daar smullen zeer veel mensen van. Dat wil niet zeggen dat de tabloids en Piers Morgan door niemand ter verantwoording geroepen kunnen worden. Want er zijn privacywetten in dit land en wie zich belasterd voelt, kan altijd klacht indienen. Óók de leden van de koninklijke familie.
“In oktober vorig jaar diende Harry trouwens daadwerkelijk klacht in tegen The Sun en The Mirror voor het afluisteren van zijn telefoon. Piers Morgan en zijn vrienden bij de tabloids zwijgen daar nu in alle talen over, maar ik vind dat het grote publiek dat gerust mag weten. Waarom doen The Sun en The Mirror alsof hun neus bloedt? Ze proberen rechtszaken te vermijden en zetten grote sommen opzij of betalen zwijggeld. De BBC berichtte eind vorig jaar dat de Murdoch-titels tot hiertoe 400 miljoen pond betaald hebben aan mensen wier telefoon is afgeluisterd. Zo kopen ze processen af. De Mirror-groep zou 70 miljoen pond hebben klaarstaan om klachten over afluisteren te regelen. Misschien dient de haatcampagne van de tabloids tegen Harry en Meghan óók om de naam te bekladden van de man die hen vervolgt omdat zij illegaal in zijn telefoon hebben gesnuisterd.”
Hoe sterk staan de tabloids vandaag?
Rusbridger: “The Sun verkoopt dagelijks meer dan 1 miljoen exemplaren. Dat lijkt veel, maar vóór de digitalisering gingen er elke dag 4 miljoen over de toonbank. Wijlen News of the World haalde ooit een oplage hoger dan 4 miljoen, net als The Daily Mirror. The Daily Express zat ooit zelfs aan 5 miljoen. Al hun oplages kalfden af tot 1 miljoen of minder, maar in vergelijking met de 130.000 exemplaren van The Guardian is dat natuurlijk nog steeds gigantisch. Al kwam er de laatste jaren een niet te onderschatten vernieuwing: de door iedereen gratis te lezen website van The Guardian. Die trekt maandelijks miljoenen bezoekers van over de hele wereld.”
De tabloids hebben natuurlijk ook hun gratis websites.
Rusbridger: “Zeker. The Sun verborg haar artikels eerst achter een betaalmuur, maar dat werd een flop. Mensen waren blijkbaar toch niet bereid om online tegen betaling roddels te lezen. (lacht) De journalistiek van The Mail en The Sun kan nu ook door iedereen gratis geconsumeerd worden. The Mail focust zich als gedrukte krant sterk op de lokale Britse politiek; hun website is dan weer integraal gewijd aan beroemdheden. Die aanpak legt Mail Online geen windeieren. De site wordt massaal bezocht en voor adverteerders is dat zowat het enige dat telt.”
Leven journalisten van de tabloids op een andere planeet dan die van The Guardian of The Times?
Rusbridger: “Nee, maar voor veel bezigheden van tabloidjournalisten halen collega’s van de ‘fatsoenlijke’ pers hun neus op. In 1987 werkte ik als correspondent in Washington DC voor The London Daily News, een gloednieuwe krant die flopte en datzelfde jaar nog werd opgedoekt. Elke dag las ik er de plaatselijke tabloids, zoals The New York Post en The National Enquirer. Een gewoonte die ik ook als hoofdredacteur van The Guardian volhield, al ruilde ik de Amerikaanse tabloids toen in voor The Sun, News of the World, Daily Mail en The Mirror. Mijn collega’s in de perszaal in Washington vonden mijn dagelijkse lectuur hoogst merkwaardig. ‘Waarom lees je al die onzin?’, vroegen ze. Zij werkten voor kwaliteitskranten als The Washington Post en The New York Times en keken neer op hun sensatiepers. Die besteedde bijna uitsluitend aandacht aan de handel en wandel van celebrities, terwijl de Britse tabloids er een iets vreemdere nieuwsmix op nahouden. Want naast de sensationele berichtgeving over beroemdheden en de vele roddels, is er ook aandacht voor het harde en politieke nieuws. En ze hebben ontzettend veel invloed.”
Het gaat een man als Murdoch niet alleen om geld verdienen, maar ook om macht?
Rusbridger: “The Sun was voor Rupert Murdoch decennialang een financiële melkkoe. Nu niet meer: in 2019 verloor de krant 68 miljoen pond. Dat is mede een gevolg van de afwikkeling van het afluisterschandaal van News of the World. Maar andere tabloids draaien wel nog winst, want ze blijven ontzettend populair.
“The Sun bezorgt mediamagnaat Murdoch grote politieke invloed in Groot-Brittannië. Via die krant bespeelt hij de publieke opinie. Hij kiest altijd een kant: meestal die van de Conservatieve Partij, soms van Labour. Alles hangt af van welke keuze hem en zijn media-imperium het meeste voordeel oplevert. Daarnaast is hij ook eigenaar van chique kranten, The Times in Groot-Brittannië, The Australian in zijn geboorteland Australie en The Wall Street Journal in de VS. Die kwaliteitskranten moeten van hem een respectabel man maken.”
Produceren de tabloids nepnieuws of schrijven ze accuraat over beroemdheden?
Rusbridger: “De meeste tabloids verzinnen hun nieuws niet. Het grote probleem is dat ze altijd vertrekken vanuit een ideologische positie. Zo besloten een paar kranten niet te geloven in de klimaatverandering. Met als gevolg dat veel van hun nieuwsberichten door dat klimaatnegationisme worden aangestuurd. Hun verslaggeving over feiten is vrij accuraat, maar altijd ten voordele van bijvoorbeeld klimaatontkenners.”
Waarom beslisten die kranten niet in klimaatverandering te geloven?
Rusbridger: “Omdat ze vinden dat klimaatverandering een links thema is. Een andere ideologisch uitgangspunt bij de tabloids is de haat voor Europa.”
Ze zorgden met hun berichtgeving over Europa mee voor de Brexit?
Rusbridger: “Zonder twijfel. Ze stuurden geen regelrechte leugens over Europa de wereld in, tenminste toch niet altijd, maar ze publiceerden vooral verhalen en opinies die het bedje van de Brexit hielpen spreiden.”
Ten tijde van het afluisterschandaal bij News of the World ontdekte uw krant dat politie-inspecteurs omgekocht werden. Politici ook?
Rusbridger: “Van politici heb ik geen weet, maar van politiemensen weten we het zeker, met de bewijzen op tafel. Gebeurt zoiets dan niet in België?”
Ik denk het niet, maar misschien ben ik naïef.
Rusbridger: “Ze kochten niet alleen rechercheurs om, maar ook cipiers. Het enige wat telde, was ‘het verhaal’. De concurrentie in Fleet Street is moordend. Ik gebruik ‘Fleet Street’ trouwens enkel symbolisch, als aanduiding van ‘de kranten’. Toen ik in 1976 mijn eerste stappen in de journalistiek zette, was die straat in het hart van Londen nog écht het mekka van de dagbladpers. Elke grote nationale krant had er zijn redactie. Nu zitten ze verspreid over de stad, in goedkopere wijken of grote kantoorgebouwen. In mijn beginjaren gingen we na het werk vaak samen met collega’s van de tabloids en van meer highbrow krantentitels een pint drinken in een pub in de buurt van Fleet Street. Die cultuur is jammer genoeg helemaal verdwenen.”
Klopt het dat u in die beginjaren zelf belaagd werd door een journalist van de sensatiepers?
Rusbridger: “Jawel. Ik had toen een affaire met de dochter van een bekende Brit. We deden niets wat verboden was, maar wilden liever niet dat onze relatie in de openbaarheid kwam. Eigenlijk had niemand daar toen zaken mee. Op een vrijdagavond stonden er een reporter en een fotograaf van The Sunday Mirror voor mijn deur. De journalist stelde zich voor als Richard en was zeer vriendelijk. Hij zei: ‘Beste meneer Rusbridger, we kunnen dit op een makkelijke manier afhandelen, of we kunnen u het leven zeer onaangenaam maken. Ga rustig in de sofa zitten en vertel ons uw liefdesverhaal in geuren en kleuren. We zullen onze vragen dan met de nodige sympathie stellen. Maar als u niet met ons wil praten, kloppen we bij al uw buren aan. Dan bellen we uw moeder op, uw broer en alle mensen die u dierbaar zijn. Wat verkiest u?’ Dat was geen fijne ervaring. Ik zei dat hij kon opkrassen. Richard en de fotograaf kampeerden 24 uur lang voor mijn deur en vielen alle buren lastig. Een week later stonden ze er weer. Uiteindelijk is er nooit een verhaal gepubliceerd, maar de manier waarop ze me toen chanteerden, is nog steeds schering en inslag.
“In het relatief kleine Groot-Brittannië verschijnen dagelijks tien verschillende kranten, waarvan de helft tabloids. Ze werken allemaal met het mes op de keel. De druk om verhalen eerst te vinden, is verschrikkelijk intens. En dat wordt alleen maar erger. Sensatiejournalisten gedragen zich als bullies. Hun enige missie is: datgene te pakken krijgen wat de krant van hen verlangt. Vanuit de tabloids wordt die druk continu opgevoerd: de journalist die geen smeuïge verhalen weet op te delven, wordt snel gedumpt.”
Zoals wijlen Sean Hoare, journalist van News of the World en een van jullie belangrijkste bronnen voor het afluisterschandaal?
Rusbridger: “Precies. Eind 2010 trad Sean als eerste ex-News of the World-journalist voor het voetlicht met een interview in de New York Times. Hij vertelde daarin dat zijn vroegere vriend en hoofdredacteur Andy Coulson hem aangemoedigd had om voicemails te hacken. Sean werd zo de eerste News of the World-klokkenluider met open vizier.”
Hij werd niet alleen aangemoedigd om telefoons af te luisteren, maar ook om samen met rocksterren coke te snuiven, pillen te slikken en liters alcohol te drinken.
Rusbridger: “Zo ruïneerde hij zijn mentale en lichamelijke gezondheid. Hoare was amper 48 toen hij in juli 2011 aan de gevolgen van zijn alcoholverslaving bezweek. Hij begon zijn carrière bij The Sun, waar hij Andy Coulson leerde kennen. Hij kreeg er de vaste rubriek Bizarre. De deal was: vul die rubriek met ‘good stories’. Hoe hij aan zijn informatie geraakte of wat hij daarvoor moest doen, maakte voor Coulson geen zak uit. Zolang de straffe verhalen maar bleven toestromen. Later stapte Sean over naar News of the World waar zijn goede vriend Andy Coulson het intussen tot adjunct-hoofdredacteur had geschopt. Sean Hoare snoof, slikte en zoop jarenlang met de celebrities en dat liep compleet uit de hand. Aan collega Nick Davies vertrouwde hij toe dat hij elke dag begon met ‘het ontbijt van een rockster’, zijnde een lijn coke en een glas Jack Daniels. Op het hoogtepunt snoof hij drie gram coke per dag, wat hem 1000 pond per week kostte. De schade aan zijn gezondheid was enorm. Maar ik denk niet dat Sean Hoare voor alle tabloidjournalisten model kan staan. Ik vermoed dat het er bij hem wel erg extreem aan toe ging.
“In november 2009 werd News of the World door de arbeidsrechtbank veroordeeld voor het betalen van een schadevergoeding van 800.000 pond aan hun ex-sportjournalist Matt Driscoll. Op het moment van die veroordeling was Andy Coulson communicatiedirecteur van de toenmalige premier David Cameron. In april 2007 ontsloeg Coulson als hoofdredacteur van News of the World Driscoll omdat de man al een paar maanden ziek thuis zat met een zware depressie. De rechtbank was van oordeel dat die depressie een gevolg was van constant pestgedrag door de hoofdredacteur. Die keiharde bedrijfscultuur van bullying is bij veel tabloids diep ingeburgerd. Als gevolg van onze berichtgeving over het afluisterschandaal werd in de zomer van 2011 door de regering de comissie-Leveson met een onderzoek belast. De daaropvolgende maanden hield zij een aantal publieke hoorzittingen. De National Union of Journalists (NUJ), de Britse journalistenbond, liet aan rechter Brian Leveson weten dat ze massaal veel klachten binnengekregen had van tabloidjournalisten die slachtoffer waren van pesterijen door hun bazen. Ze wilden allemaal graag voor de commissie getuigen, maar achter gesloten deuren, want ze waren bang voor de gevolgen. Maar Leveson wou geen anonieme getuigen en ze werden niet gehoord.”
De Press Complaints Commission (PCC), de toenmalige Britse raad voor journalistiek, zette News of the World en Rupert Murdoch volledig uit de wind. Volgens hen was er geen enkel bewijs dat het inbreken in telefoons wijdverspreid was.
Rusbridger: “Zij sloten zich aan bij de uitleg van Murdoch dat een paar individuele journalisten op eigen houtje gehandeld hadden. Ze zaten volledig in zijn zak en waren allesbehalve onafhankelijk. De commisie-Leveson pleitte in haar eindrapport voor het opdoeken van de PCC. Dat gebeurde ook; in september 2014 werd ze vervangen door de Independent Press Standards Organisation (IPSO). Zij levert wel goed werk. Voor een buitenstaander lijkt het waarschijnlijk niet zo, maar de tabloids gedragen zich nu iets fatsoenlijker. IPSO is vrij onafhankelijk en reageert ook relatief snel op klachten. Maar soms is een verhaal zo smeuïg dat geen enkele deontologie een tabloid kan tegenhouden. ‘Het nieuws is sterker dan onszelf.’ En hup, de persen rollen.”
Misschien gold dat heel af en toe ook voor u als hoofdredacteur bij The Guardian?
Rusbridger: “Er waren momenten waarop ik me ervan bewust was dat ik vervolgd kon worden om wat ik ging schrijven of publiceren. Ik vroeg me dan af: ‘Stel dat het tot een proces komt, kan ik dit dan verdedigen?’ Ik probeerde ook altijd goed in te schatten wat het maatschappelijk belang van zo’n artikel was. Het verschil met tabloids is dat zij weten dat hun controversiële artikels geen maatschappelijk belang dienen. Toch doen ze voort.”
Ze betalen liever miljoenenboetes?
Rusbridger: “Daar lijkt het op. Ze schikken ook zeer snel om rechtszaken te vermijden. Als je op voorhand weet dat je geen poot hebt om op te staan, is dat natuurlijk het slimste. Gooi er een paar honderdduizenden ponden schadeloosstelling tegenaan en zeg: ‘Oeps, dat was niet de bedoeling. Hier is een check en laat ons met rust.’
“Weet u wat het grotere onderliggende probleem is? Dat journalistiek in het algemeen zich in het verleden nooit heeft moeten verantwoorden. Vóór de digitalisering schreven journalisten kranten vol en de lezers namen aan dat het gedrukte woord in de krant niet gemanipuleerd was. Vandaag leven we in een wereld vol informatiechaos. Voor veel mensen is dat beangstigend. Ze horen de machtigste man op aarde zeggen: ‘Wat The New York Times schrijft, is fake news. Geloof liever mijn leugens.’ Dat gegoochel met waarheid en leugen ondermijnt onze samenleving. Politici zullen pas echt doeltreffend tegen de klimaatverandering kunnen optreden als het duidelijk is dat de waarheid verteld wordt. Anders zullen invloedrijke mensen blijven beweren dat het een hoax is, waardoor de overheid uit angst voor de publieke opinie blijft treuzelen.”
Is het dan niet extra verontrustend dat veel jonge mensen hun informatie vooral van Facebook, Instagram of Twitter halen?
Rusbridger: “Ik vrees dat de informatiechaos binnenkort zo uit de hand zal lopen dat regeringen maatregelen zullen moéten nemen om het dreigende media-analfabetisme te lijf te gaan. We mogen jonge mensen niet aan hun lot overlaten. Op school zullen ze moeten leren een artikel lezen. In deze tijden van nepnieuws zullen ze zich ook altijd moeten afvragen: wie zit er achter dat stuk? Wat is de bedoeling van degene die het op Facebook post? Hoe betrouwbaar was die man of vrouw in het verleden?”
Vóór de digitalisering lazen we de krant en stelden we ons ook geen vragen over de betrouwbaarheid van de journalist in kwestie.
Rusbridger: “Dat is zo. De journalistiek heeft nooit de noodzaak gevoeld zichzelf te verantwoorden. ‘Wij zijn de geschreven pers en daarom moet je ons vertrouwen.’ Het grote publiek is daar vandaag niet langer meer zomaar toe bereid. Een nieuwssite als de Nederlandse De Correspondent heeft dat goed begrepen. Zij linken in hun artikels door naar de bronnen die ze gebruiken en vragen lezers expliciet om te reageren. ‘Vertel het ons als we een fout gemaakt hebben, en we zetten ze recht.’ Zo herstel je het vertrouwen. Slechts weinig media durven die dialoog met hun lezers aan.”
Niet alle reacties van lezers zijn even opbouwend. Dat zal u op de Facebook-pagina van The Guardian toch ook wel gemerkt hebben?
Rusbridger: “Dat kan best zijn, maar misschien moeten we dan op zoek naar manieren om ervoor te zorgen dat die reacties opbouwender worden. Waarom vragen we niet aan lezers ons te helpen bij het modereren van commentaren? Alleen door hen bij ons werk te betrekken, vergroten we het vertrouwen. Dat is dringend nodig. The Guardian heeft zeer toegewijde lezers. Ik ben ervan overtuigd dat zij de redactie met plezier én gratis te hulp zullen schieten als hen dat gevraagd wordt. (lacht)”
Had u ooit voor een tabloid kunnen werken?
Rusbridger: “Nee, ik heb totaal geen voeling met hun onderwerpen. Ik vrees eerlijk gezegd ook dat ik er niet meedogenloos genoeg voor ben.”
© Jan Stevens