Wie vermoordde David Kelly?

In de zomer van 2003 werd de Britse wapendeskundige David Kelly dood in een bosje gevonden, nadat uitlekte dat hij de BBC getipt had dat Tony Blair de publieke opinie voorgelogen had over Saddam Hoesseins massavernietigingswapens. “Zelfmoord”, concludeerde de officiële onderzoekscommissie. “Bullshit”, zegt parlementslid Norman Baker. “Kelly is vermoord. En ik weet door wie.”

Het liberaal-democratisch parlementslid Norman Baker uit het kiesdistrict Lewes in Sussex is geen ‘samenzweringsdeskundige’, maar een kritisch volksvertegenwoordiger die de voorbije jaren menig schandaal in de Britse politiek naar boven bracht. Sinds vorig jaar onderzoekt Baker de vermeende zelfmoord van de wapendeskundige David Kelly. In november verschijnt zijn boek The Strange Death of David Kelly waarin hij zijn hele onderzoek presenteert. Zijn conclusies liegen er niet om: David Kelly is vermoord. “Ik weet ook door wie”, zegt Baker. “Een aantal mensen zitten nu met dichtgeknepen billen te wachten op de publicatie van mijn boek.”

Kroniek van een onaangekondigde dood
Donderdag, 22 mei 2003. De bar van het Charing Cross Hotel in het hart van Londen is de favoriete pleisterplaats van spionnen, informanten en journalisten. Misschien omdat het hoogpolig kamerbreed tapijt de gefluisterde geheimen absorbeert, of omdat de obers er even discreet zijn als de butlers in Her Majesty’s Service in Windsor Castle. Vooraan in de bar, met zicht op The Strand, zitten BBC-journalist Andrew Gilligan en microbioloog David Kelly thee te drinken. Als VN-wapeninspecteur in Irak en als ambtenaar bij het ministerie van Defensie, gespecialiseerd in biologische wapens, voert doctor David Kelly wel vaker gesprekken met journalisten. Het verschil is dat hij zijn bazen nu niet ingelicht heeft, maar dat hij Gilligan in het geheim ontmoet. George Bush en Tony Blair zijn volop bezig met de voorbereiding van de inval in Irak, en David Kelly is de leugens van Blair over de vermeende Irakese massavernietigingswapens meer dan beu. Eind september 2002 publiceerde de Britse regering een rapport waarin beweerd werd dat Irak aan een nucleair programma werkt, en waarin Tony Blair himself schreef dat Saddam Hoessein in staat is om binnen 45 minuten een heel arsenaal aan chemische en biologische wapens in werking te zetten. David Kelly vertelt Gilligan in het Charing Cross onder andere dat Blairs ’45 minute claim’ totaal uit de lucht gegrepen is.

Donderdagochtend, 29 mei. In het BBC-radioprogramma Today maakt Andrew Gilligan brandhout van de ’45 minute claim’. “Een belangrijk ambtenaar verzekert ons dat de regering haar septemberrapport bewust vervalst heeft”, zegt Gilligan. “Een week voor de publicatie van het rapport gaf Downing Street 10 de opdracht om het rapport ‘sexyer’ te maken, om zo de publieke opinie ervan te overtuigen dat een inval in Irak onontbeerlijk is. Vervolgens werd de verzonnen ’45 minute claim’ eraan toegevoegd.”

Donderdag, 8 juli. Het Britse ministerie van Defensie meldt in een verklaring dat één van zijn ambtenaren de mogelijke bron is voor het BBC-bericht over het opleuken van het septemberrapport. Op basis van hints van Defensie, hebben drie kranten in een mum van tijd achterhaald dat die ambtenaar David Kelly is.

Dinsdag, 15 juli. David Kelly verschijnt voor de buitenlandcommissie van het Lagerhuis. Hij spreekt zo zacht dat de ventilatoren moeten worden uitgezet om hem te kunnen verstaan. Sommige Labourparlementsleden pakken hem bijzonder hard aan en noemen hem ‘chaff’ – uitschot. Kelly zegt dat hij niet de enige bron voor het BBC-verhaal was.

Donderdagnamiddag, 17 juli. David Kelly verlaat rond drie uur zijn huis in Southmoor, bij Oxford, voor een wandelingetje. Onderweg glimlacht hij naar zijn buurman Paul Weaver. Als Kelly rond middernacht nog niet terug is, slaat zijn vrouw alarm.

Vrijdag, 18 juli. De politie vindt het lichaam van Kelly in het bos van Harrowdown Hill op enkele kilometers van zijn woning. Zijn linkerpols is doorgesneden. Naast zijn lijk ligt een zakmes en een doosje pijnstillers.

De zelfmoord van David Kelly jaagt een schok door de Britse samenleving. Tony Blair belast Lord Justice Brian Hutton met een onderzoek. Maanden later, in januari 2004, presenteert Hutton zijn rapport. Hij concludeert dat premier Blair en de regering niets te verwijten valt, en dat alleen de BBC en Andrew Gilligan in de fout gegaan zijn. “De regering-Blair heeft de bedreiging van Saddams massavernietigingswapens niet opgeschroefd”, stelt Lord Hutton. “Gilligans bewering dat de regering een rapport over Iraks vermeende arsenaal aan massavernietigingswapens ‘sexyer’ heeft gemaakt, is ongefundeerd en tast de integriteit van de regering aan.” Hutton stelt ook nog ‘blij’ te zijn dat wapendeskundige Kelly zelfmoord heeft gepleegd, en dat er geen derden bij de dood van de defensieambtenaar betrokken zijn.

Unieke zelfmoordenaar
“Lord Hutton kletst uit zijn nek”, zegt Norman Baker. “Zijn rapport is een schande. Het nagelt alleen de BBC aan de schandpaal en wast de regering wit. Lord Hutton is een groot voorstander van het status-quo. Het is zijn natuurlijke staat van zijn om alle regeringen rugdekking te bieden. Eigenlijk maakt het hem niet uit wie er aan de macht is – degene die de touwtjes in handen heeft, is heilig. Hutton was een bewuste keuze van Tony Blair. Hutton had geen enkele ervaring met het soort onderzoek waarvoor hij ingeschakeld werd. Ik zeg niet dat Lord Hutton zijn ziel verkocht, maar zijn staat van dienst liet vermoeden dat hij een gewillige marionet zou zijn. Zo verdedigde hij de Britse regering voor het mensenrechtenhof in Straatsburg toen ze ervan beschuldigd werd Noord-Ierse gevangenen te folteren, en leidde hij in 1999 de campagne om wijlen de Chileense ex-dicator Pinochet een vrije aftocht te garanderen.”

De politie heeft toch een onderzoek naar de dood van David Kelly gevoerd? De conclusie van de lijkschouwer en de rechercheurs was eensluidend: zelfmoord.
Norman Baker: “En mijn conclusie is dat David Kelly vermoord is. De manier waarop hij zijn pols doorgesneden zou hebben, is uniek. Een doorsnee zelfmoordenaar probeert zijn slagader dwars over de pols door te snijden, waarbij hij in de spaakbeenslagader, de arteria radialis, kerft. Zelfmoordenaars die iets van biologie afweten, snijden van onder naar boven. David Kelly is er in 2003 op miraculeuze wijze als enige zelfmoordenaar in Groot-Brittannië in geslaagd om zijn ellepijpslagader, de arteria ulnaris, door te snijden. En hij heeft dat gedaan zoals een precisiechirurg dat zou doen, op een plaats waar die ader amper een lucifer dik is, diep in de pols onder de pink. Als je zo diep snijdt, moet je heel wat kracht gebruiken om door zenuwen en pezen te geraken, zeker met het bot zakmes dat Kelly voor zijn zelfdoding gebruikt zou hebben. Op die manier een einde aan je leven maken, is ontzettend pijnlijk en duurt erg lang. Ik geloof nooit dat Kelly daar zelf toe in staat was. En ook al zou hij het gedaan hebben, dan nog had hem dat nooit het leven gekost. Experts zeggen me dat zelfs de diepste snede op die plaats nooit de dood als gevolg heeft. De chirurg David Halpin verzekerde me dat een compleet doorgesneden slagader zich intrekt en spontaan stopt met bloeden. Doctor Kelly’s ader was helemaal doorgesneden. Uit de getuigenissen van de ambulanciers blijkt dat er slechts een minieme hoeveelheid bloed naast het lijk lag.”

Maar de politie heeft toch ook een leeg doosje pijnstillers gevonden? Volgens het Huttonrapport stierf Kelly aan de verwondingen aan zijn pols in combinatie met een overdosis Coproxamol.
Norman Baker: “Volgens Hutton nam Kelly in totaal 30 Coproxamoltabletten in doordrukstrips van thuis mee. Van al die tabletten vond de politie er een terug. De conclusie van Lord Hutton was: overdosis. Terwijl uit het toxicologisch onderzoek van de lijkschouwer blijkt dat David Kelly geen enkel tablet geslikt had en dat zijn maag leeg was. Kelly had zelfs een gigantische hekel aan het slikken van tabletten. Zijn vrienden getuigen dat hij geen pil door zijn keel kreeg. Als hij ziek was, nam hij zijn toevlucht tot drankjes. David Kelly was niet de eerste, de beste. Hij betekende ontzettend veel in de wereldwijde strijd tegen biologische en chemische wapens. Hij wist alles over biologische oorlogsvoering, en had alle mogelijkheden om op een pijnloze, snelle manier een einde aan zijn leven te maken. Waarom zou hij dan deze onhandige methode kiezen?”

Depressieve, suïcidale mensen trekken zich misschien niet veel aan van de methode?
Norman Baker: “Was David Kelly wel depressief? Zijn zus Sarah is arts. Tijdens het Huttononderzoek verklaarde ze dat ze geen enkele aanwijzing had dat haar broer levensmoe was. Ze zei: ‘Ik ben erop getraind om sporen van depressie bij mensen op te sporen. Vlak voor zijn dood heb ik een paar keer met hem gepraat, en niets wees erop dat hij eruit wou stappen, alleen dat hij moe was.’ Daar komt bij dat Kelly erg uitkeek naar het nakende huwelijk van zijn dochter, en dat hij praktiserend lid was van Baha’i, een religie die zeer sterk tegen zelfmoord gekant is.

De e-mails die Kelly de ochtend van zijn dood verstuurde, zijn vrolijk. In een paar mails schrijft hij enthousiast over zijn nakende terugkeer naar Irak als wapeninspecteur – hij had net een vliegtuig geboekt. Maar er is ook die ene mail naar een Amerikaanse journalist waarin hij het heeft over ‘donkere figuren die spelletjes spelen.’ Lord Hutton heeft geen onderzoek laten verrichten naar wie die donkere figuren zouden kunnen zijn, laat staan naar wat voor soort spelletjes ze speelden.”

U hebt dat onderzoek dan maar zelf gevoerd?
Norman Baker: “Ja. Ik heb een jaar lang mijn politieke activiteiten stilgelegd om alle toegankelijke bronnen te kunnen analyseren. Ik heb met sleutelfiguren gepraat, parlementaire vragen gesteld en mijn gezond verstand gebruikt. Mijn conclusie is onweerlegbaar: David Kelly is vermoord. Wij vinden onze westerse democratie beschaafd, terwijl die respectabiliteit eigenlijk niet meer is dan wat vernis. Krab dat laagje weg, en je schrikt van wat er tevoorschijn komt. We gedragen ons als superdemocraten en spellen landen met totalitaire regimes de les, terwijl er grotere gelijkenissen zijn dan we willen toegeven.

David Kelly was de ‘inspecteur van de inspecteurs’. Op het moment dat hij dood in dat bosje lag, kreeg Tony Blair in het Amerikaanse Congres uit de handen van Bush de Congressional Medal. Op het vliegtuig naar huis werd Blair gebrieft over de dood van Kelly. Het parlement was net in vakantie, en Blair profiteerde daarvan om quasi onmiddellijk een regeringsvriendelijk ‘onderzoek’ te bestellen bij Lord Hutton.”

Op zoek naar de opdrachtgever
Is David Kelly in opdracht van Tony Blair vermoord door de Britse geheime dienst?
Norman Baker: “Je zal moeten wachten tot het boek uitkomt. (lacht) Ik weet vrij precies wat er gebeurd is, maar ik mag je dat nu niet vertellen. Ik heb instructies van mijn uitgever om te zwijgen over hoe de moord gepleegd is, of over wie de opdrachtgevers zijn. Kelly is alleszins niet doodgebloed, of gestorven door een overdosis pijnstillers.”

Had alleen de regering Blair er voordeel mee om Kelly uit de weg te laten ruimen?
Norman Baker: “In mijn boek maak ik een lijstje van alle mogelijke actoren die voordeel hadden bij de dood van David Kelly. Omdat hij zo een toegewijde, belangrijke wapeninspecteur was, hadden ook de Verenigde Staten, Israël, Rusland, en Irak er belang bij.”

Hebben ze geprobeerd om u tegen te werken in uw onderzoek?
Norman Baker: “Nee. Als parlementslid zit ik natuurlijk in een geprivilegieerde positie. Het establishment reageert voorzichtig als ik iets vraag of zeg. Een volksvertegenwoordiger wordt met meer egards behandeld dan een doodgewone journalist.”

Na verschijning van uw boek zal u waarschijnlijk het verwijt krijgen dat u in complottheorieën gelooft.
Norman Baker: “Aan die aanval verwacht ik me, ja.”

En? Gelooft u in een samenzweringstheorie?
Norman Baker: “Een complot is de combinatie van twee of meer mensen die samenspannen om een gezamenlijk doel te bereiken. Een complot kan gesmeed worden om iemand in diskrediet te brengen of om iemand te vermoorden. Een samenzweringstheorie is een theorie dat zulk een samenzwering heeft plaatsgevonden. Ik heb ontdekt dat er een complot gesmeed en uitgevoerd is om Kelly te doden. Ik ben dus geen gelovige, maar iemand die weet.”

© jan@janstevens.be